Astma

Wat is astma?

Astma is een chronische ontsteking van de kleine luchtwegen in je longen. Deze ontsteking blijft altijd aanwezig, zelfs als je geen klachten hebt. Je longen zijn bij astma extra gevoelig voor prikkels, zoals rook, huisdieren of luchtvervuiling. Dit kan leiden tot benauwdheid, hoesten of piepen bij het ademhalen. Soms kan het zo erg worden dat je een astma-aanval krijgt.

Hoe voelt astma?

Als je astma hebt, herken je waarschijnlijk momenten van benauwdheid of een piepend geluid bij het ademhalen. Dit komt vooral voor bij prikkels waar je gevoelig voor bent, zoals rook, koude lucht of allergieën. Tijdens een astma-aanval worden je luchtwegen nauwer door een combinatie van opgezwollen slijmvliezen en verkramping van de spiertjes rondom de luchtwegen. Dit maakt ademen moeilijker en kan beangstigend zijn, maar het is meestal niet direct gevaarlijk.

Placeholder for Astma - wat gebeurt er in je longen？

Kun je genezen van astma?

Astma is een ziekte die niet overgaat, maar je kunt lange periodes hebben zonder klachten. De ontsteking in je longen blijft echter altijd aanwezig. Soms merk je weken of maanden niets, maar de klachten kunnen terugkomen, bijvoorbeeld door verkoudheid of verandering van het weer. Met de juiste behandeling en medicatie kun je je astma goed onder controle houden.

Wat kun je doen om astma te verminderen?

Niet roken: Roken of meeroken verergert astma aanzienlijk. Het beschadigt je longen en maakt ze gevoeliger voor prikkels. Stoppen met roken kan je astmaklachten verminderen en ervoor zorgen dat je medicijnen beter werken.
Bewegen: Regelmatig bewegen is belangrijk, ook als je soms benauwd wordt tijdens het sporten. Probeer elke dag minstens 30 minuten te bewegen, bijvoorbeeld door te wandelen, fietsen of zwemmen. Dit helpt je longen gezond te houden.
Prikkels vermijden: Weet je voor welke prikkels je gevoelig bent, zoals huisstofmijt of huisdieren? Probeer deze prikkels dan zoveel mogelijk te vermijden, zowel thuis als op je werk. Soms kan het helpen om een allergie te behandelen, wat ook je astma kan verminderen.
Gezond gewicht: Als je te zwaar bent, maakt dit het behandelen van astma moeilijker. Afvallen kan helpen om je klachten te verminderen.

Wanneer moet je contact opnemen?

Neem contact op met je huisarts als je klachten niet verminderen of als je moeite hebt met het gebruik van je medicatie. Bel met spoed als je last hebt van een ernstige longaanval, bijvoorbeeld als je heel snel ademt, je hart snel klopt of je geen volledige zinnen meer kunt uitspreken.

Met de juiste behandeling kun je astma goed onder controle houden. Blijf niet rondlopen met klachten en volg de adviezen op om zo min mogelijk hinder te ondervinden van je astma.

Medicatie bij astma

Astma is goed te behandelen met medicijnen, maar deze genezen de ziekte niet.

Luchtwegverwijders om te inhaleren
Luchtwegverwijders zijn medicijnen die ervoor zorgen dat de verkramping in je luchtwegen minder wordt. Hierdoor kun je weer makkelijker ademen. Je inhaleert deze medicijnen via een puffer.
- Kortwerkende luchtwegverwijders werken binnen een paar minuten en blijven een paar uur actief. Ze zijn bedoeld om snel verlichting te geven bij een astma-aanval. Voorbeelden van deze medicijnen zijn ipratropium, salbutamol en terbutaline.
- Langwerkende luchtwegverwijders beginnen na ongeveer 15 minuten te werken en blijven ongeveer een halve dag actief. Deze medicijnen gebruik je als je vaak astma-aanvallen hebt, om ze te voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn formoterol, salmeterol en tiotropium.
Luchtwegbeschermers om te inhaleren
Luchtwegbeschermers zijn ontstekingsremmende medicijnen die je ook via een puffer inhaleert. Ze beschermen je luchtwegen tegen prikkels die astma veroorzaken. Hierdoor wordt de ontsteking in je longen minder en krijg je minder snel last van benauwdheid. Voorbeelden hiervan zijn beclometason, budesonide en fluticason.
- Bijnierschorshormonen (corticosteroïden)
Bijnierschorshormonen, ook wel corticosteroïden genoemd, worden soms in tabletvorm gegeven als een "stootkuur". Dit gebruik je voor een korte periode, van een paar dagen tot twee weken, als je astma tijdelijk erger wordt. Voorbeelden hiervan zijn prednison en dexamethason.
- Montelukast
Montelukast is een medicijn dat je longen beschermt tegen prikkels die astma veroorzaken. Dit medicijn vermindert ontstekingen en benauwdheid. Het wordt voorgeschreven als luchtwegbeschermers en luchtwegverwijders niet voldoende helpen.
- Omalizumab
Omalizumab is een medicijn dat voorkomt dat er stoffen vrijkomen die je luchtwegen doen samentrekken. Dit medicijn zorgt ervoor dat je minder snel een astma-aanval krijgt. Het aantal aanvallen van benauwdheid kan hierdoor afnemen.
- Interleukineremmers (injecties)
Interleukineremmers worden gebruikt bij een niet-allergische vorm van astma, ook wel eosinofiel astma genoemd. Bij deze vorm heb je te veel bepaalde witte bloedcellen (eosinofielen) in je bloed en longen, wat de ontsteking erger maakt. Dit medicijn verlaagt het aantal eosinofielen, waardoor de ontsteking vermindert en je minder kans hebt op een astma-aanval. Voorbeelden hiervan zijn benralizumab en mepolizumab.
- Dupilumab
Dupilumab wordt ook gebruikt bij eosinofiel astma, als andere medicijnen niet voldoende werken. Dit medicijn blokkeert ontstekingscellen, waardoor de ontsteking minder wordt en je minder last hebt van astma-aanvallen.
- Acetylcysteïne
Acetylcysteïne maakt slijm in je longen dunner, waardoor het makkelijker op te hoesten is. Hierdoor voel je je minder benauwd.
- Anti-allergiemiddelen van het cromonen-type
Deze medicijnen zorgen ervoor dat er in de luchtwegen minder stoffen vrijkomen die benauwdheid veroorzaken. Ze worden gebruikt bij mensen met een allergische vorm van astma, als luchtwegbeschermers zoals corticosteroïden niet mogelijk zijn. Een voorbeeld hiervan is cromoglicinezuur.
- Anti-allergiemiddelen (antihistaminica)
Antihistaminica blokkeren de werking van histamine, een stof die vrijkomt bij een allergische reactie. Hierdoor krijg je minder last van een allergie en kun je astma-aanvallen voorkomen. Deze medicijnen worden niet vaak gebruikt. Voorbeeld is ketotifen.
- Theofylline
Theofylline is een luchtwegverwijder die niet geïnhaleerd wordt, maar in tabletvorm komt. Dit middel wordt tegenwoordig bijna niet meer gebruikt voor astma.

Inhalatie is best lastig

Wij zien in de apotheek nogal eens dat de inhalatie niet goed gebeurt. En dat is niet vreemd, want het is ook best lastig. De medicijnen zitten in allerlei verschillende inhalatoren. Luchtwegverwijders zijn middelen die de verkramping in de luchtwegen opheffen, zodat je weer makkelijker kunt ademen. Sommige puffers moeten elke dag gebruikt worden om goed te kunnen werken, terwijl andere alleen ‘zo nodig’, ingezet worden. Op inhalatorgebruik.nl vind je handige instructiefilmpjes. We zetten ze voor je op een rij: