Osteoporose: wat je moet weten over broze botten
Osteoporose is een aandoening waarbij je botten sneller verzwakken dan normaal. Dit verhoogt de kans op botbreuken. Vanaf je dertigste begint bij iedereen het natuurlijke proces van botafname. Bij mensen met osteoporose gaat dit proces veel sneller en worden de botten zwakker en poreuzer. Dit vergroot het risico op ernstige breuken, zoals in de pols, heup of ruggenwervels. Gelukkig kun je, ondanks dat de aandoening niet te genezen is, wel stappen ondernemen om je botten sterker te maken en verdere afname te vertragen.
Hoe ontstaat osteoporose?
Botten zijn levend weefsel dat zich voortdurend vernieuwt. Tot je dertigste bouwen je botten zich op en worden ze sterker. Dit proces wordt gestimuleerd door voldoende beweging en een dieet, rijk aan calcium en vitamine D. Na je dertigste neemt je botmassa langzaam af. Bij vrouwen gaat dit proces vaak sneller door de hormonale veranderingen tijdens de overgang.
Bij osteoporose is er sprake van een grotere afname van botmassa en zijn er veranderingen in de structuur van het bot, waardoor het brozer wordt. Osteopenie is een voorstadium van osteoporose waarbij de botten al verzwakt zijn, maar nog niet zo ernstig als bij osteoporose.
Voorkom botbreuken: tips en adviezen
Heb je osteoporose of osteopenie? Dan is het belangrijk om je leefstijl aan te passen en goed voor je botten te zorgen. Hieronder volgen een aantal tips om je botten sterk te houden:
-
Blijf bewegen Bewegen is essentieel voor sterke botten. Activiteiten zoals wandelen, traplopen of dansen zorgen ervoor dat je botten worden belast en daardoor sterker worden. Net als spieren, kun je je botten trainen, zelfs als je al osteoporose hebt. Wees geduldig, want botten versterken zich langzamer dan spieren. Lees meer over bewegen op osteoporosevereniging.nl.
-
Zorg voor goede voeding Calcium is essentieel voor sterke botten. Je haalt calcium uit melkproducten zoals melk, yoghurt en kaas, maar ook uit plantaardige alternatieven zoals sojamelk, groene groenten, noten en peulvruchten. Zorg dat je elke dag voldoende calcium binnenkrijgt, bijvoorbeeld door vier glazen melk of sojamelk te drinken of te kiezen voor een combinatie van melkproducten, noten en groenten. Lees meer over het belang van calcium en vitamine D.
-
Vitamine D Vitamine D helpt je lichaam om calcium op te nemen. Je lichaam maakt vitamine D aan via zonlicht, maar veel mensen hebben extra vitamine D nodig, vooral ouderen, mensen met een donkere huidskleur of als je veel binnen zit. Overleg met je huisarts of je extra vitamine D moet slikken.
Medicijnen tegen botontkalking
Als je een groter risico hebt om een bot te breken, kan je arts medicijnen voorschrijven zoals bisfosfonaten. Deze medicijnen remmen de botafbraak en verminderen de kans op breuken. Bisfosfonaten worden vaak in tabletvorm gegeven, die je op een lege maag moet innemen. Let goed op de instructies, zoals rechtop zitten tijdens inname, om bijwerkingen zoals maagklachten te voorkomen. Je gebruikt deze medicijnen meestal niet langer dan vijf jaar.
Wanneer vitamine D en calcium nodig zijn
Je krijgt het advies om extra vitamine D en calcium in te nemen als je:
- Vrouw en ouder dan 50 jaar bent.
- Man en ouder dan 70 jaar bent.
- Botontkalking hebt.
- Recent een bot hebt gebroken.
Het is belangrijk om niet zomaar calciumtabletten te slikken zonder overleg met je huisarts. Te veel calcium kan namelijk leiden tot problemen zoals nierstenen of hartproblemen. Bekijk de details over vitamine D en calcium.
Blijf overleggen met je huisarts
Als je medicijnen gebruikt tegen osteoporose, is het verstandig om regelmatig contact te houden met je huisarts. Zo kun je bespreken of de medicijnen goed werken en of je last hebt van bijwerkingen. Val je vaak of heb je moeite met balans, dan kan je huisarts je doorverwijzen naar een fysiotherapeut.
Conclusie
Osteoporose is een serieuze aandoening die je botten verzwakt en je risico op breuken verhoogt. Door een gezonde leefstijl, voldoende beweging, goede voeding en, indien nodig, medicijnen, kun je de afbraak van botten vertragen en je botten sterker maken. Overleg altijd met je huisarts wat voor jou de beste aanpak is. Wil je meer weten over hoe je botten zich vernieuwen?
